Avrupa ülkelerinde milletvekili olmanın imtiyazı ve ‘Siz benim kim olduğumu biliyor musunuz’ cümlesinin hiçbir anlamı yok. Avrupa’daki birçok ülkede yasama dokunulmazlığı geniş kapsamlı değil. Almanya, Belçika, Danimarka, Avusturya, İsveç, İtalya, Fransa, İspanya, İsviçre, İzlanda, Lüksemburg, Norveç, Portekiz ve Yunanistan’da suçüstü yakalanan milletvekili için dokunulmazlık geçerli değil. İsviçre’de ise ülke dışına kaçma riski olan milletvekilleri tutuklanabiliyor.
Ülkemizde milletvekili olmanın en ayrıcalıklı kısmı ‘statü’ oluyor. Milletvekili olunca protokolün ön sıralarında yer buluyorsunuz. Sıradan vatandaşlıktan çıkıp VIP oluyorsunuz. Avrupa’da protokol kuralları Türkiye’ye kıyasla yok denecek kadar az. Otobüste veya trende seyahat ederken milletvekili ile karşılaşmanız sıradan bir durum. Danimarka, Hollanda ve İsveç gibi ülkelerdeki vekillerin en tercih ettiği makam aracının başında ‘bisiklet’ geliyor. Hatta bazı bakanlar kırmızı plakalı aracı yerine bisiklet kullanmayı tercih ediyor.
Kurallar, ya sıradan vatandaş yahut da milletvekili olun fark etmez, herkes için geçerli. Avrupa’da aşırı hızdan ceza yiyen ve ehliyetine el konan milletvekili veya bakan haberlerini okumak oldukça sıradan bir durum. 2006’da dönemin Danimarka Adalet Bakanı Lene Espersen kendi otomobiliyle giderken sağa dönmek için hareket hâlindeyken arkadan gelen küçük bir motosiklete çarpmıştı. Motosikletin sürücüsü acil serviste ayakta tedavi olurken, kazadan sonra Lene Espersen kendisine bağlı olarak görev yapan polisi arayıp haber vermişti. Kazada suçlu bulunan Espersen 1500 kron (200 Euro) ceza ödemiş ve ehliyetine 2 yıl el konmuştu.
Maaşı ve statüsü sıradan yurttaştan farklı olmayan politikacılığı meslek olarak daha çok idealistler seçiyor. Ve en önemlisi partinin politikasıyla hayatını özdeşleştirenler tercih ediyor. Partiler arasında gel-gitlerin yok denecek kadar az olduğu Avrupa’da, lider tek seçici değil. Milletvekili adaylığında son sözü parti üyeleri söylüyor. Parti üyelerinin onayını almayan birinin adaylığı söz konusu olmuyor.
Hele parti üyesi olmayan birinin üstten gelen onayla aday olması asla yaşanmıyor. Milletvekili adayları ülkemizde olduğu gibi seçimlere iki ay kala değil, parti teşkilatında yapılan ön seçimlerle aylar, hatta yıllar öncesinden belli oluyor. Sıralamayı genel merkez değil, parti teşkilatı belirliyor. Kısacası Avrupa’da milletvekili olmak ayrıcalık getirmediği gibi, çoğu zaman sorumluluk ve aşırı çalışmadan dolayı bazı vekiller özel sektöre geçmenin yollarını arıyor. Siyasette mezarda emeklilik kavramı bulunmuyor.